کد مطلب:21539 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

چگونه بر شهوت خويش غلبه كنم؟

براي غلبه بر شهوت توجه به نكات ذيل، مفيد و راه گشاست: الف) شهوت يكي از غرايز نيرومند انسان است كه بايد قبلاً ماهيت آن را شناخت و سپس با آن مبارزه كرد. آدم شهواني كر است و كور و از هر طريق ممكن در پي ارضاي خويش است. حضرت علي(ع) در وصف شيفتگان دنيا و شهوت پرستان مي فرمايد: {Hقد خرقت الشهوات عقله و اماتت الدنيا قلبه H}؛{M شهوت ها پرده عقلش را دريده اند و دنيا قلبش را ميرانده است M}.{V(نهج البلاغه، خطبه 108) V} براي شخص شهوت پرست، سلامت جسم، و روح، مصلحت فرد و اجتماع، آبرو و حفظ شخصيت، رسوايي و منفور گشتن و... هيچ كدام مطرح نيست و فقط ارضاي شهوت مد نظر اوست و بس. بنابراين با شناخت اين موارد، بهتر مي توان به مبارزه با شهوات برخاست. ب ) هم چنين با آگاهي از مفاسد و مضرّات شهوت راني؛ مانند: اثر مخربي كه شهوت راني بر سلامت جسم دارد، نا امني و هرج و مرجي كه در اجتماع به بار مي آورد، سرنوشت شومي كه بچه هاي نامشروع پيدا مي كنند، باز ماندن از اهداف عالي و شخصيت انسان و... انسان از شهوت راني دوري مي جويد و سعي مي كند كه همواره در زندگي پاك باشد. ج ) عامل مهمي كه بسيار بازدارنده است، «تقواي الهي» است. كسي كه در صدد غلبه بر شهوت است، بايد به جلال و عظمت و حساب خواهي پروردگار، نيك بينديشيد و به خاطر جلب رضايت خدا و ترس از عذاب و شراره هاي دوزخ، عفاف و پاكي را مراعات نمايد. چه زيبا و دلنشين است سخن امير مؤمنان علي(ع) در وصف فرشتگان كه: {Hولا تعدو علي عزيمة جدّهم بلادة الغفلات ولا تنتصل في هممهم خدائع الشهوات H} {M؛ هرگز عرصه اراده پولادينشان، جولانگاه كندي غفلت ها نشود و امكان ندارد شهوت ها تصميم خلل ناپذيرشان را نشانه گيرندM}.{V(نهج البلاغه، خطبه 90) V} {Sگر تو را با عرشيان است آرزو# طلعت خورشيد مي كن جست و جوS} {Sهر كه را قرب وصال اندر دل است # گوهر تقواش شمع محفل است S} {Sحلقه ما گر به دل مي پروري # پس چرا رسوايي از حد مي بري؟S} د ) تدبر در آيات قرآن بويژه آياتي كه ما را از پيروي شهوات بر حذر داشته است؛ مثلاً خدا مي فرمايد: {A{/Bوَ أَمَّا مَنْ خافَ مَقامَ رَبِّهِ وَ نَهَي اَلنَّفْسَ عَنِ اَلْهَوي فَإِنَّ اَلْجَنَّةَ هِيَ اَلْمَأْوي {w1-15w}{I79:41-40I}/}A}؛{M و كسي كه از مقام ربوبي در بيم و هراس به سر برد و نفس خويش را از هوا و هوس باز دارد، به راستي كه بهشت برين مقصد و مأواي او خواهد بودM}.{V(نازعات، آيه 40 و 41) V} و يا در مذمت آنهايي كه چشم و گوش بسته، به دنبال هوا و هوس سرگردانند، مي فرمايد: {H{/Bأَ رَأَيْتَ مَنِ اِتَّخَذَ إِلهَهُ هَواهُ {w1-6w}{I25:43I}/}H}{V(در سوره جاثيه، آيه 23 اين آيه به گونه اي ديگر آمده است)V} {M؛ آيا ديده اي آن كساني را كه معبود و خداي خويش را هواي نفس خود قرار داده اندM}.{V(فرقان، آيه 43) V} و ) الگو قرار دادن افراد عفيف و پاكدامني نظير حضرت يوسف(ع)، آن جا كه مي فرمايد: {H{/Bوَ ما أُبَرِّئُ نَفْسِي إِنَّ اَلنَّفْسَ لَأَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ إِلاَّ ما رَحِمَ رَبِّي {w1-12w}{I12:53I}/}H}؛ و من نفس خويش را تبرئه نمي كنم، به راستي كه هواي نفس بسيار قوي و نيرومند، انسان را به سوي زشتي مي كشاند؛ مگر آن جا كه رهايي از آن، جز با لطف و رحمت پروردگار ميسور نيست». ز ) نشست و برخاست با افراد پارسا و پاكدامن الهام بخش خواهد بود. ح ) عامل بارز ديگري كه در حفظ عفاف و غلبه بر شهوت مؤثر است، ازدواج مشروع و قانوني است كه به طور طبيعي از شهوت زياد مي كاهد. ط ) براي كاهش شهوت، نكات ديگري نيز مطرح نموده اند از قبيل: 1- نخوردن برخي از غذاهايي كه در تهييج شهوت مؤثر است. 2- روزه گرفتن. ي ) هم چنين براي كاهش شهوت زياد، حتي الامكان از محيطي كه مهيج شهوت است اجتناب كردن. فيلم ها، مجلات و عكس ها در زمره همين عوامل محيطي به شمار مي روند. ك ) كنترل افكار و تخيلات. در قرآن آمده است: {A{/Bوَ لا تَقْرَبُوا اَلزِّني {w1-4w}{I17:32I}/}A}، {V(اسراء، آيه 32)V}. نفرموده مرتكب فحشا و زنا نشويد بلكه فرموده است نزديك زنا نرويد. به همين دليل است كه در چنين شرايطي، حتي در محيط فكر و تخيل نيز، نبايد به شهوت راني پرداخت. امير مؤمنان حضرت علي(ع) مي فرمايد: {Hمن كثر فكره في المعاصي دعته اليهاH}؛{M كسي كه در وادي خيال به دنبال گناهان پرسه زد، همين افكار او را به سوي گناهان سوق خواهد دادM}.{V(غرر الحكم) V} علاوه بر اين كه فكر گناه اگر چه ممكن است عقوبت نداشته باشد، ولي اثر وضعي و تخريبي خواهد داشت.